کاربرد متفورمین + گلی بن کلامید چیست؟
در صورتی که رژیم غذایی، ورزش و مصرف متفورمین به تنهایی قادر به کنترل قند خون نباشد ممکن است ترکیب متفورمین و گلی بن کلامید تجویز شود. متفورمین با افزایش اثربخشی انسولین و گلی بن کلامید با تحریک پانکراس برای تولید انسولین بیشتر، قند خون را کاهش می دهند. این داروی ترکیبی فقط در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 کاربرد دارد و در صورت عدم تولید انسولین در بدن یا دیابت نوع 1 این دارو موثر نیست.
اطلاعات تخصصی
موارد مصرف
ترکیب دو داروی متفورمین و گلی بن کلامید برای کنترل قند خون در بیماران مبتلا به دیابت نوع تجویز می شود.
گلی بن کلامید با تحریک ترشح انسولین از سلول های لوزالمعده و متفورمین با افزایش حساسیت سلول ها نسبت به انسولین باعث کاهش قند خون می شوند. در صورتی که بدن قادر به تولید انسولین نباشد این داروی ترکیبی تاثیری نخواهد داشت.
مکانیسم اثر
متفورمین با کاهش گلوکوژنز در کبد و افزایش سوخت وساز سلول های بدن قند خون را کاهش می دهد. متفورمین تعداد و يا قدرت اتصال انسولين به گيرنده هاي غشاء سلول، بويژه گيرنده هاي محيطي را افزايش مي دهد و باعث افزایش اثربخشی انسولین می شود. از طرف دیگر گلی بن کلامید از دسته داروهای سولفونیل اوره است و با تحريك مستقيم ترشح انسولين از سلول هاي بتاي پانكراس قند خون را کاهش می دهد.
فارماکوکینتیک
زیست دستیابی متفورمین 60-50 درصد است ولي در صورت مصرف هم زمان با غذا، سرعت و ميزان جذب دارو كاهش مي یابد. نيمه عمر دارو2/6 ساعت است و بطور عمده به صورت تغيير نيافته از كليه ها دفع مي شود.
جذب گلی بن کلامید سريع ولي وابسته به شرايط افراد متغير است. گلي بنكلاميد داراي پيوند پروتئيني بالا و نيمه عمر حدود 10 ساعت مي باشد. طول اثر دارو 24 ساعت است.
عوارض جانبی
عوارض متفورمین:
عوارض شایع (%10<):
گوارشی: اسهال، نفخ، تهوع و استفراغ
عفونی: عفونت
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
قلبی عروقی: درد قفسه سینه، گرگرفتگی، تپش قلب
پوستی: افزایش تعریق
غدد درون ریز و متابولیسم: کمبود ویتامین ب12، افت قندخون
گوارشی: باد کردن شکم، درد شکمی، مدفوع غیرطبیعی، سوء هاضمه، سوزش سر دل
سیستم اعصاب مرکزی: لرز، سرگیجه، سردرد، طعم فلزی دهان
عصبی، عضلانی و اسکلتی: سستی، درد عضلانی
تنفسی: تنگی نفس، علائم شبه آنفلونزا، رینیت، عفونت مجاری تنفسی فوقانی
عوارض گلی بن کلامید:
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
گوارشی: احساس پری معده، سوزش سر دل، تهوع
ازدیاد حساسیت: واکنش ازدیاد حساسیت (از جمله قرمزی، راش ماکولوپاپولار، راش شبیه به دانه های سرخک و سرخجه، خارش، کهیر)
سایر عوارض (درصد نامشخص):
سیستم اعصاب مرکزی: واکنش شبه دی سولفیرام
غدد درون ریز و متابولیسم: افت قندخون، کاهش سدیم خون، افزایش وزن
ادراری تناسلی: افزایش ادرار (خفیف)
هماتولوژی و انکولوژی: آنمی همولیتیک
کبدی: یرقان کلستاتیک، نارسایی کبدی، هپاتیت
تداخلات دارویی
*تداخلات متفورمین:
مشخصات کلی تداخلات:
- سوبسترای MATE1
- سوبسترای MATE2-K
- سوبسترای OCT1
- سوبسترای OCT2
- مهارکننده OCT1
- عامل ضد دیابت
- اتصال به رزین/ پلیمر تعویض کاتیونی
- تشدید اسیدوز متابولیک
تداخلات رده X (پرهیز):
الکل (اتیل)
کاهش اثرات داروها توسط متفورمین:
تروسپیوم، آنتاگونیست های ویتامین کا
کاهش اثرات متفورمین توسط داروها:
داروهای افزاینده قند خون، پاتیرومر، کینولون ها، ریتودرین، دیورتیک های تیازیدی و شبه تیازیدی، وراپامیل
افزایش اثرات داروها توسط متفورمین:
دالفامپریدین، دوفتیلید، داروهای کاهنده قند خون
افزایش اثرات متفورمین توسط داروها:
آبماسیکلیب، الکل (اتیل)، آلفالیپوئیک اسید، آندروژن ها، بیکتگراویر، مهارکننده‌های کربنیک انهیدراز، سفالکسین، سایمتیدین، دالفامپریدین، داروهای ضدویروس با اثر مستقیم (HCV)، دولوتگراویر، اردافیتینیب، گلیکوپیرولات (سیستمیک)، گوانتیدین، ترکیبات حاجب ید دار، ایزاووکونازونیوم سولفات، لاموتریژین، قارچ میتک، مهارکننده‌های مونو آمین اکسیداز، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، اومبیتاسویر/ پاریتاپرویر/ ریتوناویر، اومبیتاسویر/ پاریتاپرویر/ ریتوناویر/ داسابوویر، اندانسترون، پگ‌ویزومانت، پروتیونامید، کینولون ها، رانولازین، سالیسیلات ها، مهارکننده‌های انتخابی باز جذب سروتونین، تافنوکین، توپیرامات، تری‌متوپریم، وندتانیب
تداخل با غذا:
غذا می‌تواند میزان جذب را کاهش دهد و به مقدار کمی جذب دارو را به تأخیر می‌اندازد.
راه‌کار: همراه با غذا مصرف شود.
تداخلات گلی بن کلامید:
مشخصات کلی تداخلات:
- سوبسترای CYP2C9
- سوبسترای OATP1B1
- عامل ضد دیابت
- تشدید هیپوناترمی
- تشدید حساسیت به نور
تداخلات رده X (پرهیز):
آمینولوولینیک اسید (سیستمیک)، بوسنتان، مکامیلامین، میتی‌گلینید
کاهش اثرات داروها توسط گلی بنکلامید:
بوسنتان
کاهش اثرات گلی بنکلامید توسط داروها:
آلپلیسیب، بوسنتان، کولسولام، سیکلوسپورین (سیستمیک)، القاکننده‌های متوسط CYP2C9، داروهای افزاینده قند خون، لوماکافتور و ایواکافتور، کینولون ها، ریفاپنتین، ریتودرین، دیورتیک های تیازیدی و شبه تیازیدی
افزایش اثرات داروها توسط گلی بنکلامید:
آجمالین، الکل (اتیل)، آمینولوولینیک اسید (سیستمیک، موضعی)، بوسنتان، کاربوسیستئین، سیکلوسپورین (سیستمیک)، داروهای کاهنده قند خون، مکامیلامین، پورفیمر، ورتپورفین، آنتاگونیست های ویتامین کا
افزایش اثرات گلی بنکلامید توسط داروها:
مهارکننده‌های آلفا گلوکوزیداز، آلفا- لیپوئیک اسید، آندروژن ها، داروهای ضد دیابت، بتابلاکرها، کلرامفنیکل (سیستمیک)، سایمتیدین، کلاریترومایسین، داروهای ضدافسردگی حلقه‌ای، مهارکننده‌های CYP2C9 (متوسط)، دکس کتوپروفن، مهارکننده‌های دی پپتدیل پپتیداز-۴، داروهای ضدویروس با اثر مستقیم (HCV)، مشتقات فیبریک اسید، آگونیست های پپتیدهای شبه گلوکاگون-1، گیاهان (با خاصیت کاهنده قند خون)، لترموویر، لوماکافتور و ایواکافتور، قارچ میتک، مترلپتین، میکونازول (خوراکی)، میفپریستون، میتی‌گلینید، مهارکننده‌های مونو آمین اکسیداز، پگ‌ویزومانت، پروبنسید، پروتیونامید، کینولون ها، رانیتیدین (از بازار دارویی ایالات متحده جمع‌آوری‌شده)، سالیسیلات ها، مهارکننده‌های انتخابی باز جذب سروتونین، مهارکننده‌های کو ترانسپورتر گلوکز- سدیم ۲ (SGLT2)، سورافنیب، آنتی‌بیوتیک‌های سولفونامیدی، تیازولیدین دیون ها، تولواپتان، آنتاگونیست های ویتامین کا، وریکونازول
تداخل با غذا:
اتانول می‌تواند در موارد نادری باعث واکنش دی سولفیرام شود.
راه‌کار: بیمار پایش شود.
توصیه های دارویی
1.مصرف این دارو بايد به مدت 2 روز قبل از جراحي يا استفاده از مواد حاجب براي آزمايشات پزشكي قطع شود.
2.در صورت بروز علائم اسيدوز لاكتيك( اسهال، درد و كرامپ هاي عضلاني، تنفس كوتاه و سريع، خستگي، ضعف و خواب آلودگي) و يا استفراغ سريعاً به پزشك مراجعه شود.
3.با تغيير رژيم غذائي، فعاليت بدني و بيماري، ميزان قند خون و برنامه درماني تغيير مي كند.
4.دارو به همراه صبحانه مصرف گردد.
مقالات پر بیننده:
